Logo to jeden z najważniejszych elementów identyfikacji wizualnej marki. Łatwo je skojarzyć, niejednokrotnie przychodzi nam na myśl szybciej niż nazwa organizacji. Jak zrobić logo, ile to kosztuje i na co zwrócić uwagę przy jego projektowaniu?
Prawa autorskie a logo
Zacznijmy od odrobiny teorii. Być może to nieoczywista kwestia, ale prawa autorskie to temat, który dotyczy też logo. Znak w świetle przepisów jest utworem – a utwór podlega odpowiedniej ochronie.
Wyróżniamy dwa rodzaje praw autorskich: osobiste i majątkowe. Prawa osobiste to. prawo do bycia wskazywanym jako autor utworu, prawo do decyzji o jego pierwszym udostępnieniu czy prawo do integralności i nienaruszalności treści. Osobiste prawa majątkowe są niezbywalne i nie można przenieść ich na nikogo innego. Z kolei prawa majątkowe, czyli takie, które pozwalają zarządzać wykorzystaniem utworu i pobierać wynagrodzenie za eksploatację można przenieść lub udzielić na nie licencji.
Jak powinna wyglądać umowa z wykonawcą?
Jeśli zamawiamy wykonanie znaku u zewnętrznego dostawcy, czyli agencji lub freelancera, musimy liczyć się z tym, że to nie my jesteśmy autorami logo. Prawa autorskie – zarówno osobiste jak i majątkowe są zatem po stronie wykonawcy. Jednak dzięki kilku prostym zapisom w umowie, prawa majątkowe mogą zostać przeniesione na nas.
- w zakresie utrwalania i zwielokrotniania utworów – wytwarzanie egzemplarzy utworu określoną techniką, w tym techniką drukarską, reprograficzną, utrwalania magnetycznego oraz techniką cyfrową;
- w zakresie obrotu oryginałem albo egzemplarzami, na których utwór utrwalono – wprowadzenie do obrotu, oddanie do używania albo najem oryginału albo egzemplarzy;
- w zakresie rozpowszechniania utworów w sposób inny niż określony w pkt 2 – publiczne wykonanie, wystawienie, wyświetlenie, prezentacja oraz nadawanie i reemitowanie, a także publiczne udostępnianie utworu w taki sposób, aby każdy mógł mieć do niego dostęp w miejscu i czasie przez siebie wybranym.
W umowie powinniśmy zawrzeć klauzulę zobowiązania do niewykonywania osobistych praw autorskich, czyli zapis, na mocy którego autor zgadza się na ograniczenie wymienionego zakresu praw. Najlepiej spisać to szczegółowo w dokumencie, w porozumieniu z grafikiem. Warto pamiętać też o punkcie dotyczącym praw zależnych, czyli dot. np. tworzenia sequeli czy tłumaczeń utworu – dzięki temu będziemy mogli dokonywać modyfikacji logo.
Co z wykorzystaniem naszego logo przez kogoś innego?
Gdy mamy już uregulowany status praw autorskich do naszego logo, możemy swobodnie z niego korzystać: umieszczać je w mediach społecznościowych, na naszych produktach i materiałach reklamowych. Czy mamy jednak gwarancję, że ktoś nie będzie korzystał z naszego logo?
Majątkowe prawo autorskie do znaku daje nam potwierdzenie, że jesteśmy jedynymi właścicielami logo i mamy wyłączność na korzystanie z niego. Niestety, nie wszyscy przedsiębiorcy cechują się uczciwością, niektórzy wykorzystują pracę innych, przywłaszczając sobie logo. Co zrobić, żeby się przed tym zabezpieczyć?
Najprostszym krokiem jest zarejestrowanie logo jako znak towarowy. Sprawi to, że będziemy dodatkowo chronieni: otrzymamy urzędowe potwierdzenie, że mamy wyłączne prawo do korzystania z naszego znaku w sposób zarobkowy i zawodowy. Oszczędzi nam to najprawdopodobniej wielu kłopotów.
Logo z Canvy - co z prawami autorskimi?
Jeśli zdecydujemy się zaprojektować logo samodzielnie, np. za pomocą Canvy, musimy zachować ostrożność przy doborze elementów, bo tego typu programy potrafią wprowadzić nas skutecznie w błąd.
W regulaminie platformy znajduje się zapis zabraniający używania w znakach rozpoznawczych materiałów stockowych, a nawet szablonów, które można na niej znaleźć. Oznacza to, że możemy korzystać jedynie z kształtów, fontów i ewentualnie samodzielnie przesłanych grafik, do których posiadamy prawa autorskie. Czy to w takim wypadku dobre wyjście? Oceńcie sami.
Jak sprawdzić prawa autorskie grafik?
Na koniec coś, co warto wiedzieć: prawa autorskie grafik można sprawdzić nawet w Google Grafika. Po wpisaniu konkretnego hasła należy kliknąć w Opcje i znaleźć pole Szczegółowe wyszukiwanie. Następnie z listy wybieramy Prawo do użytkowania i zaznaczamy opcję, która nam odpowiada.
Domyślnie Google pokazuje obrazy z dowolną licencją – korzystanie z nich jest ryzykowne, bo nie mamy pewności, czy to dozwolone. Bezpieczniej będzie z pewnością wybrać zdjęcie z banku treści.
